U periodu od 11. septembra do 15. septembra u Pragu je održana peta ceremonija dodele nagrada za najbolji slovenski muzej, odnosno „Živa Award 2018 – Award for the Best Slavic Museum“, u organizaciji Foruma slovenskih kultura (Forum of Slavic Cultures). Ovaj forum je kao međunarodna neprofitna i nevladina organizacija osnovan 2004. godine, od strane Bugarske, Bosne i Hercegovine, Hrvatske, Makedonije, Poljske, Rusije, Slovenije i tadašnje Državne zajednice Srbije i Crne Gore. Danas je u organizaciju uključen veliki broj država slovenske kulture, a nagrada „Živa“, koja je dobila ime po slovenskoj boginji života i plodnosti, ustanovljena je 2012. godine. Dodeljivanje nagrade ima za cilj „prepoznavanje, ohrabrivanje, nagrađivanje i promovisanje eksperimenata, projekata i praksi u muzejskom sektoru, unutar specifične kulturne i geografske mreže evropskih zemalja slovenske kulture“, kako je i istaknuto na zvaničnom sajtu Foruma slovenskih kultura, a zasnovano je na „ideji da su znanje i širenje iskustava suštinski važni za povećanje uticaja i uloge muzeja u našim društvima.“

O dobitnicima nagrade odlučuje stručni žiri, čiji su članovi pripadnici organizacije Evropske muzejske akademije (European Museum Academy – EMA) i predstavnici muzejskih institucija iz slovenskih zemalja. Sudije žirija su posetile Arheološki park Viminacijum u februaru ove godine, a nakon prijava velikog broja muzeja koje su do polovine januara stigle u organizaciju Foruma. U takmičenju za nagradu učestvovalo je 25 kandidata, koji potiču iz 12 zemalja (Belorusija – Beloruski državni muzej istorije Velikog patriotskog rata u Minsku, Muzej regionalnih studija u Brestu i Nacionalni istorijski i kulturni muzej – rezervat „Njasviž“;  Bosna i Hercegovina – Muzej Republike Srpske u Banjaluci, Bugarska – Regionalni muzej istorije u Šumenu i Regionalni prirodnjački muzej u Plovdivu; Hrvatska – Muzej savremene umetnosti u Zagrebu i Muzej Radboa u Radoboju; Češka Republika – Memorijal Lidice i Centar za gradteljsko nasleđe Nacionalnog tehničkog muzeja u Plasiju; Makedonija: Nacionalna ustanova Muzej u Kumanovu – memorijalni centar Pelince; Crna Gora – Javna ustanova Umetnička kolonija u Danilovgradu; Poljska – Muzej emigracije u Gdiniji, Živi muzej medenjaka (džindžerbred) u Torunu i Muzej slovenske mitologije u Ovicu; Ruska Federacija – Muzej seoskog života u Gorki Lenjinskije, Državni muzej drvene arhitekture i narodne umetnosti „Mali Kareli“ u Arhangeljsku, Federalni državni muzej „Kirilo-Belozerski“ u Kirilovu, Kiži muzej na ostrvu Kiži, kao i Muzej svetskog okeana u Kaljinjingradu; Srbija – Istorijski muzej Srbije i Arheološki muzej na otvorenom – Arheološki park Viminacijum; Slovačka – Slovenski muzej A. S. Puškina u Brodzaniju; Slovenija – Regionalni muzej u Kopru i Tržič muzej u Tržiču).

Domaćin događaja dodele nagrade ove godine u Pragu, koji je obuhvatio niz predavanja, prezentacije nominovanih muzeja, radionice, promociju muzeja i stručnu ekskurziju, bio je Nacionalni tehnički muzej u Pragu (Národní technické museum) osnovan 1908. godine, a koji čuva i izlaže brojne kolekcije iz oblasti tehničkih nauka, odnosno industrije razvijane na teritoriji današnje Češke Republike. Među predavačima su bili i Džon Hamer (John Hamer), predsedavajući organizacije „Heritage Education Trust“ u Ujedinjenom Kraljevstvu i nekadašnji poverenik ustanove „Historic Royal Palaces“, kao i Martina Lemanova (Martina Lehmanová), predsednica češkog Ikoma (ICOM), i Andreja Rihter, direktor Foruma slovenskih kultura. Radionice su uključivale razgovore sudija sa kandidatima, a na teme dobre upotrebe sredstava, pažnje usmerene na posetioce, pričanja priča („storiteling“), kreativnosti i rukovođenja muzejima.

Nagrada za najbolji muzej je ove godine dodeljena Muzeju emigracije u Gdiniji (Poljska), dok je za najbolje mesto prirodnog i kulturnog nasleđa proglašen Kiži muzej na Kiži ostrvu (Rusija). Dodeljeno je i pet specijalnih priznanja za muzeje koji se ističu u određenom aspektu funkcionisanja i prezentacije. Priznanje za dobru upotrebu sredstava je dobio Centar za graditeljsko nasleđe Nacionalnog tehničkog muzeja u Plasiju (Češka Republika), za pažnju koju posvećuje posetiocima nagrađen je Regionalni muzej istorije u Šumenu (Bugarska), najbolji storiteling pruža Memorijal Lidice (Češka Republika), kao najkreativniji proglašen je Muzej savremene umetnosti u Zagrebu (Hrvatska), dok je Arheološki muzej na otvorenom – Arheološki park Viminacijum dobio specijalno priznanje za rukovođenje muzejom – „Special Recognition for Leadership“. U obrazloženju priznanja za Viminacijum je, između ostalog, zapisano da ovaj muzej „poseduje jaku viziju, uz inovativne aktivnosti, prezentaciju blaga i prostore osnovane prema savremenom organizacionom sistemu, a u okviru dugoročne strategije“.

Usmena i video prezentacija Arheološkog parka Viminacijum je izazvala pažnju prisutnih, a pitanja i pozitivni komentari publike su se odnosili na zaposlenost lokalnog stanovništva u parku, kao i načine rekonstruisanje istosrijskih događaja, dok su aspekti vezani za storiteling koji park neguje od svog nastanka izuzetno privukli sudije na radionicama.

 

 

 

 

Ziva Awards 2018 – Press Release